dinsdag 4 juni 2013

Heeft u het antwoord? Over torens, klokken en hanen

Wet van Napoleon

In Nederland, vanwege onze christelijke wortels, hebben we in elk gehucht wel een kerk. En bij een kerk hoort een toren, toch?

Historie

Zo trots als we zijn wedijverden we lange tijd wie toch wel de grootste kerk, het mooiste orgel of de hoogste toren kon bouwen of kopen. Stuk voor stuk knappe staaltjes bouwkunst die we niet snel zouden herhalen. Ten minste, niet met de middelen die we toen voorhanden hadden. Dat het resultaat niet helemaal uitpakt zoals de bedoeling is bewijst bijvoorbeeld Zierikzee. Wedijverend met Middelburg, ook een stad die een grote bloei kende, werd de 'Dikke toren' toch niet afgebouwd. De hoogste toren van Nederland bleef staan in Utrecht. Overigens, wie wil weten hoe de toren van Zierikzee er ongeveer uit zou moeten zien, lees het artikel over de toren van Mechelen.

Eigendom overheid

Torens zijn van oudsher eigendom van de overheid. Belangrijke bakens in het landschap, maar ook uitkijkposten in tijden van nood. Dat dit soms wordt betwist maar niet bewezen weten ze in Buren ondertussen ook wel... 

Functie kerktorens

De functie van kerktorens lijkt in de eerste plaats: laten zien wie de grootste toren kan maken. Maar niets is minder waar. De oorsprong ligt in het feit dat de torens een mooi verticaal heen wijzen naar de hemel. Een reden die hierzo helaas niet wordt genoemd. Terwijl de oude kerken gewoonlijk toch vol zijn aan symboliek. Een tweede functie die de torens zouden hebben, maar die in hetzelfde artikel niet zijn genoemd: Napoleon zou een wet hebben uitgevaardigd die verplicht stelde dat in elke plaats een tijdsaanduiding aanwezig moest zijn. Een van de redenen waarom de torens, in tegenstelling tot de meeste kerkgebouwen, eigendom van de burgerlijke gemeente zijn. Maar of dit werkelijk zo is??

Meer vraagtekens

Veel symboliek is duidelijk, ook al moeten we met de kerkverlating van de afgelopen jaren erkennen dat die kennis steeds minder wordt. Zo heb ik ook mijn vragen over veel symbolen. Neem nu de haan. Over het algemeen boven op de toren. Er wordt gezegd dat dit een symbool is voor de haan die 3x kraait in de geschiedenis van Petrus' verloochening van de H. Jezus. Maar waarom juist de haan boven op de toren?

Wie biedt uitkomst?

Aangezien wij veel met kerktorens in aanraking komen blijven deze vragen altijd zonder een bevredigend antwoord leven. Wie weet uitkomst?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten